Stary Rynek – 10 ciekawych atrakcji w centrum Poznania

Stary Rynek w Poznaniu

Jest w stolicy Wielkopolski miejsce, które tętni życiem. Znajdziesz tam puby, restauracje, ciekawą architekturę, muzea i garść legend. Poznaj z nami Stary Rynek w Poznaniu.

Ratusz w Poznaniu

Najbardziej charakterystycznym obiektem, jakim wyróżnia się Stary Rynek w Poznaniu, jest stojący prawie w centralnej jego części Ratusz. Początki Ratusza sięgają przełomu XIII i XIV wieku. Wtedy to powstały w jego miejscu pierwsze zabudowania, które do dzisiaj przetrwały jedynie w formie podpiwniczenia obecnego budynku.

Późniejsze przebudowy związane z klęskami żywiołowymi oraz chęcią podniesienia rangi poznańskiego Ratusza znacząco wpłynęły na jego dzisiejszy wygląd. Jeden z najbardziej znanych elementów znajduje się na wieży zegarowej. Są nim trykające się każdego dnia mechaniczne koziołki. O tym, dlaczego to właśnie te zwierzęta trafiły na tak zaszczytne miejsce, możecie dowiedzieć się z naszego tekstu o poznańskich legendach.

We wnętrzach poznańskiego Ratusza mieszczą się wystawy Muzeum Historii Miasta Poznania. W związku z remontem będą udostępnione zwiedzającym dopiero w październiku 2021 roku. Warto wtedy zajrzeć do tego miejsca, by zobaczyć takie cuda jak XIII-wieczny pastorał, zegar stołowy z XVI wieku wykonany na specjalne zlecenie władz miasta czy szklanicę cechową poznańskich szewców z 1651 roku. Spacerując przez ratuszowe sale dowiesz się również, jak wyglądała historia Poznania. Zwróć też uwagę na Wielką Sień, która znajduje się na pierwszym piętrze. Uważana jest ona za jedno z najpiękniejszych renesansowych wnętrz w Polsce.

Chcemy jeszcze zwrócić Twoją uwagę na mieszczące się na fasadach Ratusza freski przedstawiające wielkie postaci z całego świata, alegorie cnót i wiele ciekawych inskrypcji. Szczególnie te ostatnie powinny trafić do lektury obowiązkowej polskich polityków. Zacytujemy poniżej tylko niektóre z nich:

„Zgodą wielkie rzeczy powstają, niezgodą największe padają”

„Mądrość strażniczką życia, ozdobą życia umiarkowanie, przyjaciół przysparza życzliwość, fundamentem sławy sprawiedliwość”

„Tyran czyni, co mu się podoba, król to co jest uczciwe”

Domki budnicze i kamienice patrycjatu

Na lewo od poznańskiego Ratusza zobaczysz wąskie kolorowe kamieniczki z podcieniami. Każda z nich jest inna, każda przyciąga wzrok, a wspólnie tworzą niesamowitą całość. Większość z nich powstała na początku XVI wieku. Pomyślisz sobie pewnie, że skoro tak pięknie się prezentują, to musiały należeć do bogatych mieszczan. Nic bardziej mylnego. Domki budnicze, bo taka jest ich nazwa, były własnością biedniejszych kupców, którzy w ich podcieniach sprzedawali przeważnie ryby czy sól. Zresztą to właśnie od tego pochodzi ich druga, mniej popularna nazwa – budy śledziowe.

Jeśli chcesz zobaczyć kamienice prawdziwych bogaczy, nie musisz jednak wybierać się daleko. To one otaczają cały Stary Rynek w Poznaniu. Dziś w tych prawie pałacach swoje siedziby znalazły znane restauracje, banki, kancelarie prawne czy też sklepy. Kiedyś zamieszkiwali je ludzie, którzy jeśli nawet nie bezpośrednio, to mieli ogromny wpływ na to, co działo się w dawnym Poznaniu.

Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919

27 grudnia 1918 roku wybuchło w Poznaniu powstanie wielkopolskie. Gdy po I wojnie światowej rodziła się już II Rzeczypospolita, to Poznań i znaczna część Wielkopolski dalej pozostawały w pruskich rękach. Polska ludność, która przeważała na tych terenach, nie mogła się z tym pogodzić i wznieciła powstanie. Zakończyło się ono zwycięstwem wielkopolan, którzy niestety podczas II wojny światowej krwawo zapłacili za swój zryw.

Posłuchaj Marsylianki Wielkopolskiej

W 2001 roku w mieszczącym się na Starym Rynku w Poznaniu dawnym budynku Odwachu otwarto Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1918. Gromadzi ono i prezentuje zbiory związane z tym jednym z najważniejszych powstańczych zrywów w historii Polski.

Dodatkowo przed budynkiem Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 odbywają się pokazy i uroczyste przemarsze „poznańskich ułanów” z miejscowych grup rekonstrukcyjnych. Jeśli uda Ci się trafić na takie wydarzenie, nie będziesz zawiedziony.

Muzeum Instrumentów Muzycznych

Stary Rynek w Poznaniu skrywa wiele interesujących miejsc. Kolejnym z nich jest Muzeum Instrumentów Muzycznych. Powstało ono na przełomie 1945 i 1946 roku. Inicjatorem i największym darczyńcą tego miejsca został Zdzisław Szulc, znany wielkopolski kolekcjoner i uczestnik powstania wielkopolskiego.

Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu uważane jest za jedną z ważniejszych tego typu placówek w Europie. Pierwsze zbiory obejmowały ok. 80 eksponatów, jakże to zdaje się mizernie wyglądać przy dzisiejszej kolekcji 2,5 tys. zabytków. Zostały one podzielone na 16 galerii, które prowadzą przez świat instrumentów i dźwięków.

Działalność Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu nie opiera się wyłącznie na prezentowaniu eksponatów. Instytucja ta organizuje również koncerty muzyki dawnej, z których najbardziej znanym jest Międzynarodowy Festiwal Celtycki. Przy placówce działa również jedyna w Polsce Pracownia Konserwacji Instrumentów Muzycznych.

Muzeum Archeologiczne w Poznaniu

W jednym z narożników Starego Rynku w Poznaniu znajduje się dawna kamienica magnacka, która następnie została klasztorem sióstr benedyktynek. Nosi ona nazwę Pałacu Górków i swego czasu związana była mocno z ruchem reformacyjnym na ziemiach Wielkopolski.

Od 1954 roku we wnętrzach Pałacu Górków swoją siedzibę ma utworzone już w XIX wieku Muzeum Archeologiczne w Poznaniu. Bardzo szybko zyskało ono sławę jednej z najlepiej prezentujących się w Polsce ekspozycji dotyczących starożytności. Stało się tak za sprawą licznych darów od bogatych kolekcjonerów oraz współpracy z duchowieństwem. Jeśli chcesz się przekonać, czy warto tam zaglądać, wybierz się w wirtualną podróż po muzealnych salach, na którą zapraszają gospodarze.

Poznańska Fara

Pod koniec XVI wieku do Poznania zawitali jezuici. Początkowo zajmowali jeden z kościołów, który otrzymali w darze. Jednak już na przełomie XVII i XVIII wieku przystąpili do budowy okazałej świątyni. Plany budowlane poznańskiej Fary pochodziły najprawdopodobniej z Rzymu, co miało zapewnić należytą godność kościoła.

I faktycznie wnętrza robią ogromne wrażenie. Wyniosłe, masywne kolumny wspierają sklepienie, a niewielka ilość wpadającego do środka światła pogłębia wrażenie mistycyzmu i zadumy. Poza bardzo ciekawą architekturą i ornamentyką poznańska Fara może poszczycić się jeszcze jednym elementem, który dodaje jej splendoru. Pod koniec XIX wieku zostały umieszczone w niej organy wykonane przez na owe czasy najlepszego organmistrza Europy – Friedricha Ladegasta. Jeśli chcesz ich posłuchać, to wybierz się do Fary w sobotę (latem przez cały tydzień) na organizowane w niej koncerty organowe. Gwarantujemy Ci niezwykłe wrażenia akustyczne.

Jak wiesz, lubimy różne legendy i podania. Tak jak wiele historycznych miejsc, również poznańska Fara ma swojego ducha. Podobno czasami na balkonie organów zauważyć można odzianą na czarno kobietę. Nie przychodzi ona tam jednak by straszyć, a doglądać należytego dbania o instrument. Nie ma się co dziwić, w końcu ponad 150 lat temu wyłożyła na niego niebagatelną kwotę kilku tysięcy talarów.

Zamek Królewski w Poznaniu

Jeśli powiesz, że wybierasz się na zamek w Poznaniu, to musisz uściślić który. Miasto to ma bowiem aż dwie tego typu budowle – Zamek Królewski i Zamek Cesarski. Dziś będziemy zachęcać Cię do poznania tego pierwszego. Swoje początki datuje on na XIII wiek, choć do pełnej świetności doprowadził go dopiero wiek później król Kazimierz III Wielki.

Z tej budowli niewiele jednak pozostało. Strawił ją ogromny pożar na początku XVI wieku. Później Andrzej Górka, ten sam który był właścicielem wspomnianego wcześniej Pałacu Górków, odbudował budowlę i nadał jej styl renesansowy. I pewnie mogłaby cieszyć nasze oczy, gdyby nie burzliwe dzieje naszego kraju. Najpierw przyszedł Potop Szwedzki, Targowica, rozbiory, a całości dopełniła II wojna światowa. W latach powojennych powstawało wiele projektów odbudowy, każdy z nich był wykonywany jedynie w części. Powoduje to, że dzisiaj Zamek Królewski w Poznaniu często nazywany jest Zamkiem Gargamela. Choć przyznamy Ci się szczerze, że nam się podobał.

Kościół św. Antoniego Padewskiego

Pomiędzy Zamkiem Królewskim a Starym Rynkiem w Poznaniu znajduje się jeszcze jedna świątynia, którą chcemy Ci pokazać. Jest to wybudowany w XVII wieku kościół św. Antoniego Padewskiego, zwany też franciszkańskim.

Z zewnątrz nie robi on może jakiegoś oszołamiającego wrażenia, jednak to co zauważysz po przekroczeniu jego progów, spowoduje, że otworzysz usta ze zdziwienia. Bogata ornamentyka, piękne zdobienia i kolory zachęcą, byś został tam chwilę dłużej. Kościół św. Antoniego Padewskiego jest też niezwykle ważny dla wierzących katolików poznańskich. W jego ołtarzu umieszczono bowiem obraz Matki Bożej w Cudy Wielmożnej – Pani Poznania. Pochodzi on z XVII wieku i podobno pomógł już w niejednych trudnych chwilach.

Muzeum Narodowe w Poznaniu

Zostawiliśmy Stary Rynek w Poznaniu kawałek za nami i doszliśmy do Placu Wolności. Stoi tam spory gmach na wpół historyczny, na wpół nowoczesny. Swoją siedzibę i sale wystawowe ma w nim jedno z najstarszych i największych muzeów w Polsce – Muzeum Narodowe w Poznaniu.

Pośród wielu niesamowitych dzieł sztuki wystawianych w tych wnętrzach za jedne z najbardziej ciekawych uznaje się największy w Polsce zbiór prac Jacka Malczewskiego. W muzealnych salach znajdziesz też m.in. twórczość Tadeusza Kantora czy Jerzego Nowosielskiego. A jeśli jesteś miłośnikiem rzeźb, to nie ominiesz prac Aliny Szapocznikow oraz Zofii Kulik.

Nie myśl jednak, że w Muzeum Narodowym w Poznaniu wystawiana jest tylko sztuka współczesna. Wiele jest tam również eksponatów pochodzących z XVII, XVIII, a nawet XV wieku. Jeśli lubisz kontemplować sztukę przez dłuższy czas, możesz poprosić przy kasie o poduszkę, na której będzie Ci wygodnie usiąść w poszczególnych salach. I pamiętaj: we wtorki wstęp do Muzeum Narodowego w Poznaniu jest darmowy.

Fontanna Wolności

Kolejna atrakcja, na którą chcemy zwrócić Twoją uwagę nie powstała tysiące, setki, a nawet dziesiątki lat temu. W czerwcu 2012 roku stanęły na wprost wejścia do starego budynku Muzeum Narodowego w Poznaniu dwa duże skrzydła, nazywane też żaglami. Nam kojarzą się z tym drugim określeniem. Mimo dość futurystycznych kształtów dość dobrze wtopiły się w otoczenie starych zabytkowych kamienic i pałaców.

Instalacja ta została nazwana Fontanną Wolności i Poznaniacy dość szybko ją polubili. Szczególnie w letnie, upalne dni kreci się wokół i wewnątrz niej sporo osób. Woda spływająca po ściankach budowli ochładza je i tworzy przyjemny mikroklimat. Wieczorem efekt wzmacniany jest przez kolorowe światła led barwiące Fontannę Wolności na różne, zmieniające się kolory.

Biblioteka Raczyńskich

W pierwszej połowie XIX wieku hrabia Edward Raczyński, który był uznanym mecenasem sztuki, postanowił wybudować w Poznaniu bibliotekę publiczną. Nadmienić trzeba, że była to pierwsza w zaborze pruskim tego typu instytucja. Budynek ten, odbudowany po II wojnie światowej, znajdziesz tuż obok wspomnianej wyżej Fontanny Wolności.

Już od swojego powstania miejsce to gromadziło ogromne ilości różnego rodzaju książek. Pierwszymi ofiarodawcami zostali hrabia Raczyński i jego żona Konstancja. Później wiele tytułów trafiło do Biblioteki Raczyńskich za sprawą króla Prus Fryderyka Wilhelma III, który zobowiązał wydawnictwa do przekazywania w to miejsce po jednym egzemplarzu z każdej wydrukowanej książki.

Dziś poza zbiorami drukowanymi możesz skorzystać również z udostępnionych wirtualnie księgozbiorów. Wystarczy, że wejdziesz na stronę internetową Biblioteki Raczyńskich i wybierzesz zakładkę prowadząca do e-zbiorów. Jeśli masz jeszcze chwile czasu, to zajrzyj również do Wirtualnej Galerii Atanazego. Nam bardzo spodobały się pozycje w niej przedstawione np. „Literacki Kanon Zbrodniarzy”, „Kanon lektur nieczytanych” albo „Ze starego słownika… czyli rzecz o naprawdę zapomnianych słowach”.

Ten krótki spacer przez Stary Rynek i jego okolice nie wyczerpał nawet niewielkiej ilości z wielu atrakcji, jakie można zobaczyć w Poznaniu. Dlatego będziemy do Ciebie wracać z kolejnymi propozycjami spacerów po tym mieście.

24 Comments

  1. No to chyba będziemy musieli wrócić do Poznania – dooglądać czegośmy nie widzieli. Dziękujemy za bardzo ciekawe wiadomości zbiorcze.
    Erynia i W.

  2. Byłam parę razy w Poznaniu, a w sumie bardziej na jego obrzeżach, gdzie mieszkają moi znajomi i generalnie miasto robi bardzo pozytywne wrażenie. 🙂

  3. Anna Barbara

    Byłam w Poznaniu, jednak czytając Wasze opisy chcę się tam wybrać ponownie na kilka dni. Miło jest zwiedzać znając choć trochę historii. Dziękuję i pozdrawiam!

  4. W tym przypadku mogę powiedzieć, że Poznań udało mi się już kilka razy odwiedzić 🙂 Gdzieś tam przy rynku jedliśmy konkretne pierogi!

  5. Poznań jest super. Widzę, że jeszcze sporo mi zostało tam do obejrzenia ? Ja natomiast polecę Rogalowe Muzeum!

  6. Byliśmy ostatnio w Poznaniu. Piękne miasto! Na pewno jeszcze wrócimy. Nocowaliśmy w samym centrum w Hotelu Włoskim! Polecam, wszędzie blisko! Poznań posiada wiele ciekawych miejsc.Pozdrawiam

  7. Jadę na sylwestra do Poznania. Mam nadzieję, że rząd mi w tych trudnych czasach planów nie zepsuje i będę miał gdzie spać ?

Powiedz nam, co sądzisz o tym artykule